ഇന്ത്യൻ റെയിൽവേയുടെ ഓരോ സ്റ്റേഷന്റെ പേര് കാണുമ്പോൾ അവയ്ക്ക് പിന്നിൽ ഒരു പ്രത്യേകത ഉണ്ടെന്ന് എപ്പോഴെങ്കിലും ചിന്തിച്ചിട്ടുണ്ടോ? “Road”, “Halt”, “Nagar”, “Junction”, “Cantt”, “Central”, “Terminal” എന്നിങ്ങനെ പല സ്റ്റേഷനുകളുടെ പേര് അവസാനിക്കുന്നത് നമ്മൾ കണ്ടിട്ടുണ്ട്. പക്ഷേ, എന്താണ് ഈ പേര് തിരഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള കാരണം? ഓരോന്നിന്റെയും അർത്ഥവും പ്രാധാന്യവും എന്താണെന്ന് അറിയാതെ യാത്ര ചെയ്യുന്നവർക്ക് ഈ ലേഖനം ഒരു കൗതുകകരമായ വിജ്ഞാനം പകരും. തിരുവനന്തപുരം സെൻട്രൽ മുതൽ മുംബൈ ടെർമിനസ് വരെ, ഇന്ത്യയിലെ റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനുകളുടെ പേര് പിന്നിലെ രഹസ്യങ്ങൾ അനാവരണം ചെയ്യാം!
1. Road (റോഡ്)
- എന്താണ് അർത്ഥം?: “Road” എന്ന് പേര് അവസാനിക്കുന്ന റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനുകൾ പ്രധാന റെയിൽവേ ലൈനിൽ നിന്ന് അല്പം അകലെയാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഈ സ്റ്റേഷനുകളിലേക്ക് റോഡ് മാർഗം മാത്രമേ എത്താൻ കഴിയൂ എന്നതാണ് ഇതിന്റെ പ്രത്യേകത. സാധാരണയായി, ഇവ ചെറിയ പട്ടണങ്ങളിലോ ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിലോ ആണ് കാണപ്പെടുന്നത്, അവിടെ പ്രധാന റെയിൽവേ ലൈനിന്റെ അടുത്തുള്ള സ്റ്റേഷനല്ലാത്തതിനാൽ “Road” എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
- ഉദാഹരണങ്ങൾ: നിലമ്പൂർ റോഡ് (കേരളം), വൈക്കം റോഡ് (കേരളം).
- കൂടുതൽ വിവരം: ഈ സ്റ്റേഷനുകൾ പലപ്പോഴും ഒറ്റ ലൈനുള്ളവയാണ്, ചെറിയ ട്രെയിനുകൾക്ക് മാത്രം സർവീസ് ഉണ്ടാകും. യാത്രക്കാർക്ക് റോഡ് വഴി ബസോ ഓട്ടോയോ ഉപയോഗിച്ച് ഇവിടേക്ക് എത്തേണ്ടി വരും.
2. Halt (ഹാൾട്ട്)
- എന്താണ് അർത്ഥം?: “Halt” എന്ന് പേര് വരുന്ന സ്റ്റേഷനുകൾ വളരെ ചെറിയ റെയിൽവേ സ്റ്റോപ്പുകളാണ്. ഇവിടെ ലോക്കൽ ട്രെയിനുകൾ മാത്രമേ നിർത്തുകയുള്ളൂ, അതും പലപ്പോഴും യാത്രക്കാരുടെ ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ മാത്രം. ഇവയ്ക്ക് വലിയ പ്ലാറ്റ്ഫോമോ സൗകര്യങ്ങളോ ഉണ്ടാകാറില്ല.
- ഉദാഹരണങ്ങൾ: അരൂർ ഹാൾട്ട് (കേരളം), കടുത്തുരുത്തി ഹാൾട്ട് (കേരളം).
- കൂടുതൽ വിവരം: “Halt” സ്റ്റേഷനുകൾ സാധാരണയായി ഗ്രാമീണ മേഖലകളിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ഇവിടെ ടിക്കറ്റ് കൗണ്ടറുകൾ പോലും ഉണ്ടാകാറില്ല, ടിക്കറ്റ് ട്രെയിനിനുള്ളിൽ നിന്ന് വാങ്ങേണ്ടി വരും. ചിലപ്പോൾ ഒരു ചെറിയ ഷെഡ് മാത്രമായിരിക്കും സ്റ്റേഷന്റെ അടയാളം.
3. Nagar (നഗർ)
- എന്താണ് അർത്ഥം?: “Nagar” എന്നാൽ പട്ടണം അല്ലെങ്കിൽ നഗരം എന്നാണ് അർത്ഥം. ഈ പേര് ഉള്ള സ്റ്റേഷനുകൾ പലപ്പോഴും ഒരു പ്രധാന പട്ടണത്തിന്റെ അടുത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, എന്നാൽ അവ “Halt” പോലെ ചെറുതോ അല്ലെങ്കിൽ പ്രധാന സ്റ്റേഷനോ അല്ല. ഇവിടെയും ലോക്കൽ ട്രെയിനുകൾക്കാണ് മുൻഗണന.
- ഉദാഹരണങ്ങൾ: ഡിവൈൻ നഗർ (കേരളം), വള്ളത്തോൾ നഗർ (കേരളം).
- കൂടുതൽ വിവരം: “Nagar” സ്റ്റേഷനുകൾ പലപ്പോഴും പ്രാദേശിക ജനതയ്ക്ക് സൗകര്യമൊരുക്കാൻ വേണ്ടി നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടവയാണ്. ചിലപ്പോൾ ഒരു പ്രധാന സ്റ്റേഷന്റെ സാറ്റലൈറ്റ് സ്റ്റേഷനായി പ്രവർത്തിക്കാറുണ്ട്.
4. Junction (ജംഗ്ഷൻ)
- എന്താണ് അർത്ഥം?: “Junction” എന്ന് പേര് വരുന്ന സ്റ്റേഷനുകൾ റെയിൽവേ ലൈനുകളുടെ സംഗമസ്ഥാനങ്ങളാണ്. ഇവിടെ മൂന്നോ അതിലധികമോ റെയിൽവേ ലൈനുകൾ കൂടിച്ചേരുന്നു, കുറഞ്ഞത് രണ്ട് ഔട്ട്ഗോയിംഗ് ലൈനുകളെങ്കിലും ഉണ്ടായിരിക്കും. വലിയ ട്രെയിനുകൾക്ക് ദിശ മാറാനും യാത്രക്കാർക്ക് ട്രെയിനുകൾ മാറാനും ഇവിടം ഉപയോഗിക്കുന്നു.
- ഉദാഹരണങ്ങൾ: എറണാകുളം ജംഗ്ഷൻ (കേരളം), ഷൊറണൂർ ജംഗ്ഷൻ (കേരളം), സേലം ജംഗ്ഷൻ (തമിഴ്നാട്).
- കൂടുതൽ വിവരം: ഇന്ത്യയിൽ 300-ലധികം ജംഗ്ഷനുകൾ ഉണ്ട്. ഷൊറണൂർ ജംഗ്ഷൻ പോലുള്ളവ കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും തിരക്കേറിയ റെയിൽവേ കേന്ദ്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്, അവിടെ അഞ്ച് ലൈനുകൾ സംഗമിക്കുന്നു.
5. Cantt (കന്റോൺമെന്റ്)
- എന്താണ് അർത്ഥം?: “Cantt” എന്നാൽ Cantonment, അതായത് സൈനിക താവളത്തിന്റെ അടുത്തുള്ള സ്റ്റേഷനുകളാണ് ഇവ. ബ്രിട്ടീഷ് കാലത്ത് സൈനിക ഓഫീസുകൾക്കോ ക്യാമ്പുകൾക്കോ സമീപം നിർമ്മിച്ചവയാണ് ഇത്തരം സ്റ്റേഷനുകൾ.
- ഉദാഹരണങ്ങൾ: ബെംഗളൂരു കന്റ് (കർണാടക), ഡെറാഡൂൺ കന്റ് (ഉത്തരാഖണ്ഡ്).
- കൂടുതൽ വിവരം: കേരളത്തിൽ “Cantt” എന്ന പേര് ഉള്ള സ്റ്റേഷനുകൾ ഇല്ല, കാരണം സൈനിക താവളങ്ങൾക്ക് സമീപം വലിയ റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനുകൾ ഇവിടെ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല. എന്നാൽ, ഇന്ത്യയിൽ 50-ലധികം കന്റോൺമെന്റ് സ്റ്റേഷനുകൾ ഉണ്ട്.
6. Central (സെൻട്രൽ)
- എന്താണ് അർത്ഥം?: ഒരു നഗരത്തിൽ ഒന്നിലധികം റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനുകൾ ഉണ്ടെങ്കിൽ, അവയിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടതിനെയാണ് “Central” എന്ന് വിളിക്കുന്നത്. ഈ സ്റ്റേഷനുകൾ ആ നഗരത്തിന്റെ റെയിൽ ഗതാഗതത്തിന്റെ ഹൃദയഭാഗമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. എല്ലാ ദിശകളിലേക്കും ട്രെയിനുകൾ ലഭ്യമാകുന്നതാണ് ഇവയുടെ പ്രത്യേകത.
- ഉദാഹരണങ്ങൾ: തിരുവനന്തപുരം സെൻട്രൽ (കേരളം), ചെന്നൈ സെൻട്രൽ (തമിഴ്നാട്), മുംബൈ സെൻട്രൽ (മഹാരാഷ്ട്ര).
- കൂടുതൽ വിവരം: ഇന്ത്യയിൽ അഞ്ച് പ്രധാന “Central” സ്റ്റേഷനുകൾ ഉണ്ട് – മുംബൈ, ചെന്നൈ, തിരുവനന്തപുരം, മംഗലാപുരം, കാൺപൂർ. തിരുവനന്തപുരം സെൻട്രൽ കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും തിരക്കേറിയ സ്റ്റേഷനാണ്, പ്രതിദിനം 50,000-ലധികം യാത്രക്കാർ ഇവിടെ വരുന്നു.
7. Terminal (ടെർമിനൽ)
- എന്താണ് അർത്ഥം?: “Terminal” എന്ന് പേര് വരുന്ന സ്റ്റേഷനുകൾ റെയിൽവേ ലൈനിന്റെ അവസാന പോയിന്റാണ്. ഇവിടെ എത്തുന്ന ട്രെയിനുകൾ മുന്നോട്ട് പോകാതെ തിരിച്ച് പുറപ്പെടുന്നു. ട്രാക്കുകൾ ഇവിടെ അവസാനിക്കുന്നതിനാൽ ഇവ “Dead End” സ്റ്റേഷനുകൾ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.
- ഉദാഹരണങ്ങൾ: ഛത്രപതി ശിവജി മഹാരാജ് ടെർമിനസ് (മുംബൈ), കൊൽക്കത്ത ടെർമിനസ് (പശ്ചിമ ബംഗാൾ).
- കൂടുതൽ വിവരം: ഛത്രപതി ശിവജി ടെർമിനസ് (CST) ഒരു UNESCO ലോക പൈതൃക സ്ഥലമാണ്. കേരളത്തിൽ “Terminal” എന്ന് പേര് വരുന്ന പ്രധാന സ്റ്റേഷനുകൾ ഇല്ല, കാരണം ഇവിടുത്തെ റെയിൽവേ ലൈനുകൾ തുടർച്ചയായി ബന്ധിപ്പിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
എന്തുകൊണ്ട് ഇത് അറിയണം?
ഇന്ത്യൻ റെയിൽവേയുടെ പേര് സമ്പ്രദായം ഒരു സ്റ്റേഷന്റെ പ്രാധാന്യവും സ്ഥാനവും മനസ്സിലാക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, “Junction” എന്ന് കണ്ടാൽ അവിടെ ട്രെയിൻ മാറേണ്ടി വരാം, “Halt” ആണെങ്കിൽ ലോക്കൽ യാത്ര മാത്രമേ പ്രതീക്ഷിക്കാവൂ, “Central” ആണെങ്കിൽ എല്ലാ സൗകര്യങ്ങളും ലഭ്യമാകും. അടുത്ത തവണ ട്രെയിനിൽ കയറുമ്പോൾ സ്റ്റേഷന്റെ പേര് ശ്രദ്ധിക്കൂ – അത് നിങ്ങളുടെ യാത്രയെക്കുറിച്ച് ഒരുപാട് വിവരങ്ങൾ പറഞ്ഞുതരും!